ANALYSE – Het duurt lang, hééél lang, voordat we een nieuw kabinet krijgen.
Het uitgerekte formatiespel biedt tal van lobbygroepen de kans om proefballonnetjes op te laten. In de hoop dat daar iets van terecht komt in het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.
Een onderzoeksrapport publiceren is een goede zet in formatietijd. Als in Den Haag het geld wordt verdeeld, wil je als belangenorganisatie je zaak op de kaart zetten. Academisch onderbouwd het liefst.
Maar naast onderzoek zijn er ook de meer onverbloemde oproepen via interviews in de media en persberichten. Vrijwel dagelijks verschijnt een ‘prangende kwestie’ in de media, waar specifieke belangengroepen mee willen scoren.
Business Insider zet 6 in het oog springende voorbeelden op een rij.
1. Universiteiten willen méér geld
Wie: Rathenau Instituut
Hoe: via het rapport 'Inkomsten en prestaties Nederlandse universiteiten'
Persberichttitel: Scheefgroei inkomsten en prestaties universiteiten
Probleem: In de periode 2009-2016 steeg het aantal bachelor- en masterstudenten die Nederlandse universiteiten afleverden met 31 procent. De rijksbijdrage steeg met 13 procent, bij een inflatie van 10 procent. Schreefgroei dus, tussen geleverde prestaties en overheidsfinanciering.
“In plaats van praten over studentenstops, zouden we het debat moeten voeren over de kwaliteit van het universitaire onderwijs en moeten bedenken welk systeem daar het beste bij past”, aldus directeur van het Rathenau Instituut.
2. KLM wil minder prijsvechters op Schiphol
Wie: KLM-topman Pieter Elbers
Hoe: interview in de Volkskrant
Titel: 'Wat goed is voor KLM, is goed voor Nederland'
Probleem: Deze week buigt de Kamer zich over het aantal vluchten van en naar Schiphol. De luchthaven heeft geen ruimte meer om te groeien, daarom vindt Elbers dat luchtvaartmaatschappijen die vanaf het vernieuwde vliegveld Lelystad willen vliegen, in ruil slots op Schiphol moeten opgeven.
3. Verzekeraars willen de schade van verkeersongelukken beperken door betere registratie
Wie: Verbond van Verzekeraars
Hoe: rapport van de politie, het Verbond van Verzekeraars en verkeerskundig databureau VIA.
Titel persbericht: 'Kinderen en tieners steeds vaker betrokken bij ongevallen'
Titel rapport: Verkeersveiligheidsonderzoek naar jongeren in het verkeer: actuele stand van zaken op basis van de politieregistratie
Probleem: Het aantal geregistreerde verkeersongelukken waarbij jongeren tot 18 betrokken zijn stijgt, maar volgens politiecijfers daalt het aantal gewonden bij verkeersongelukken. Dit heeft onder meer te maken met verschillen in registratie bij uiteenlopende instanties. "Mensen gaan vaak zelf naar de eerste hulp", zegt een woordvoerder van de verzekeraars. Dat is "een zorgelijke trend". Verzekeraars pleiten voor betere verkeerseducatie, verkeerstoezicht, verbetering van infrastructuur en "goede ongevalscijfers".
4. Werkgevers willen vroegpensioen voor zware beroepen (flexibele AOW)
Wie: Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) en pensioenfondsen
Hoe: de publicatie van een rapport van het EIB in juli: Conclusie: "De kosten om werknemers met zware beroepen eerder met pensioen te laten gaan, zijn te overzien." Het zou gaan om 120 miljoen euro, berekend op basis van een studie naar de afbouw- en natuursteenbranche.
Een volgende publicatie in juli komt van het Pensioenfonds voor Metaal, dat laat zien dat het aantal arbeidsongeschikten is gestegen sinds het afschaffen van de VUT en het verhogen van de AOW-leeftijd.
Titel rapport EIB: 'Eerder stoppen met werken voor zware beroepen'
Probleem: Werknemers met zware beroepen kunnen niet doorwerken tot 67 jaar. De overheid moet bijspringen voor vroegpensioen, anders lopen werkgevers tegen extra kosten aan voor ziekte en arbeidsongeschiktheid.
5. Ziekenhuizen willen een simpeler eigen risico
Wie: Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen
Hoe: via een een opiniestuk van de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) in het Nederlands Dagblad.
Titel: "Eigen risico zorg moet simpeler"
Probleem: Het eigen risico in de zorg van 385 euro per jaar is niet populair. 'Het is een boete op ziek zijn', klinkt het. Politieke partijen willen 'm afschaffen of verlagen. De club van ziekenhuizen vindt afschaffing onwenselijk, maar wil wel versimpeling door een lijst op te stellen van eenvoudige behandelingen die 150 euro uit het eigen risico kosten. Daarvoor is een politieke stelselwijziging nodig.
6. Transportbedrijven willen subsidie voor de omschakeling naar elektrisch vervoer
Wie: Transport en Logistiek Nederland
Hoe: een persbericht over de omschakeling naar volledig elektrisch transportvervoer in steden over acht jaar kan zorgen voor een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.
Titel: 'TLN wil per 2030 halvering CO2-uitstoot voor transportsector'
Probleem: Transportbedrijven weten dat de branche moet verduurzamen, maar omschakeling op elektrisch rijden brengt kosten mee, onder meer omdat er een infrastructuur voor laadpalen moet komen. Daarom pleit Transport & Logistiek Nederland voor overheidssteun: "Om ervoor te zorgen dat ondernemers niet in de problemen komen tijdens de kostbare overgangsfase naar ander materieel, acht TLN een subsidieregeling nodig."